Transylwania

Siedmiogród lub Transylwania (rum. Transilvania lub Ardeal, węg. Erdély, niem. Siebenbürgen) leży w centralnej części Rumunii, na Wyżynie Siedmiogrodzkiej. Ze wszystkich stron otoczona jest pasmami górskimi. Zamieszkuje ją ludność różnego pochodzenia, wśród której rodowici Rumuni stanowią niewiele więcej niż połowę. Pozostała grupa to mniejszości narodowe, głównie węgierskie, cygańskie, szeklerskie i niemieckie. W Transylwani jest kilka większych miast, do których można zaliczyć Braszów, Sybin, Targu Mures czy Kluż-Napoka.

Polska nazwa Siedmiogród wywodzi się od niemieckiego słowa "Siebenbürgen", oznaczającego siedem warowni, siedem miast założonych przez niemieckich kolonistów (tj. przez Sasów siedmiogrodzkich) w tym regionie: Kronstadt (Braszów), Schäßburg (Sighișoara), Mediasch (Mediaș), Hermannstadt (Sybin), Mühlbach (Sebeș), Bistritz (Bystrzyca Siedmiogrodzka) i Klausenburg (Kluż-Napoka). Zdaniem Thomasa Näglera nazwa ta może pochodzić jednak nie od siedmiu miast, ale od siedmiu terenów czy prowincji. Siebenbürgen po raz pierwszy pojawia się w 1296r. W średniowieczu występuje też łacińska forma Septem Castra.

Nazwa Transylwania po raz pierwszy pojawiła się w średniowiecznym dokumencie pisanym łaciną z 1075r. jako "ultra silvam", czyli "za lasem" lub "poza lasem". Późniejsza wersja Transylvania oznacza "po drugiej stronie lasu". Węgierscy historycy są przekonani, że te łacińskie nazwy są tłumaczeniem węgierskiej Erdő-elve.

Węgierska forma Erdély po raz pierwszy pojawiła się w XIIw. w Gesta Hungarorum jako Erdeuleu lub Erdő-elve co oznacza "za lasem" lub "poza lasem".

Nazwa Ardeal w języku rumuńskim po raz pierwszy pojawiła się w dokumencie z 1432r. jako Ardeliu. Wcześniej odnotowano formę Ardil oznaczającą kraj (Eretz Ardil) bogaty w złoto i srebro pochodzącą z listu z około 960r. napisanego po hebrajsku przez chazarskiego króla Józefa do rabbiego Kordoby Chasdai ibn Shaprut. We współczesnym hebrajskim Ardeal zapisywany jest identycznie jak w owym liście.

Pierwszymi osadnikami na tych terenach było plemię Daków. Dacja stała się rzymska prowincją w Iw.n.e. Popularność zawdzięczała głównie kopalniom złota. Rzymianie wytrwali w Dacji 200 lat, a następnie teren stał się miejscem osiedlania się Gepidów, Słowian i innych nacji wędrownych. Władza przechodziła z rąk jednego plemienia do drugiego, a ostatni byli Węgrzy. Sprowadzali oni chłopów z Niemiec i Holandii co dodatkowo wpływało na mieszaninę narodowościową. W tym okresie powstawały też słynne obronne kościoły. W kolejnych stuleciach swoje piętno na Transylwanii odcisnęli Krzyżacy i Turcy, Polska i Austria. W ręce Rumunów trafiła Transylwania dopiero w 1918r., a formalnie w 1920r. dzięki traktatowi w Trianon.

Charakterystycznym elementem Transylwanii są warowne kościoły, które znajdują się w wielu małych miejscowościach. Siedem z nich jest wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zasada budowania przypominała nieco warowne fortece. Kościoły budowano na wysokim wzgórzu i otaczano murami obronnymi. Posiadały one potężne mury zaopatrzone w małe okienka strzelnicze. Za murami znajdowały się pomieszczenia gospodarcze i mieszkalne, pozwalające na przetrwanie najsilniejszego nawet oblężenia. Większość kościołów zbudowano w stylu gotyckim lub barokowym.

(Źródło: pl.wikipedia.org)